Heb je ooit het gevoel gehad dat je jezelf tegenhoudt om écht te slagen, terwijl je weet dat je meer kunt? Dit heet zelfsabotage, en het speelt een grotere rol op de werkvloer dan je mogelijk vermoedt. Zelfsabotage betekent dat je, bewust of onbewust, je eigen succes dwarsboomt door dingen te doen die niet in lijn zijn met wat je eigenlijk wilt bereiken.
Wat is zelfsabotage?
Zelfsabotage is gedrag dat je groei belemmert, zowel op werk als privé. Denk bijvoorbeeld aan uitstelgedrag, jezelf overwerken of kansen afslaan uit angst om te falen, of zelfs uit angst om te slagen. Het klinkt misschien raar, maar soms kunnen we bang zijn voor de gevolgen van succes, zoals extra verantwoordelijkheden of hogere verwachtingen. Dit kan ervoor zorgen dat je onbewust gedrag vertoont om dat succes te vermijden, zoals het uitstellen van belangrijke taken of het afwijzen van nieuwe uitdagingen.
Waarom saboteren we onszelf?
Zelfsabotage komt meestal voort uit angst. Soms zijn we bang om te falen, maar vaak ook om te slagen. Als je slaagt, verandert er iets: meer verantwoordelijkheden, meer druk. Dat kan zo benauwend aanvoelen dat we, vaak zonder het door te hebben, gedrag vertonen dat ons beschermt tegen die verandering. Op de werkvloer komt daar nog eens de druk bij om altijd goed te presteren. Die druk kan je verlammen en leiden tot uitstelgedrag of perfectionisme – omdat wat je doet nooit goed genoeg lijkt.
De negatieve gevolgen van zelfsabotage op je werk en je professionele groei
Zelfsabotage op het werk kan zich uiten in uitstelgedrag, het vermijden van verantwoordelijkheden of het laten schieten van kansen. Dit heeft invloed op je prestaties én je carrière op de lange termijn. Het kan je groei remmen, kansen op promotie of ontwikkeling laten mislopen en je reputatie schaden. Bovendien leidt het vaak tot frustratie en stress, wat je zelfvertrouwen ondermijnt en het gevoel geeft dat je vastloopt.
Waarom het belangrijk is om te stoppen met zelfsabotage
Zelfsabotage heeft dus een flinke impact, maar het goede nieuws is dat je er iets aan kunt doen. Zodra je je bewust wordt van deze patronen en ze doorbreekt, komt er ruimte voor groei en succes. Je zelfvertrouwen neemt toe, je gaat efficiënter werken en je ervaart meer voldoening in je werk. Bovendien durf je nieuwe uitdagingen aan te pakken, waardoor je sterker in je rol komt te staan en ook meer plezier krijgt in wat je doet. Als je jezelf niet langer saboteert, ontstaat er meer ruimte voor positieve verandering. Je krijgt meer erkenning, misschien zelfs promoties, en je werk wordt een stuk leuker. Bovendien bespaar je jezelf de stress en frustratie van het constant tegenwerken van je eigen vooruitgang.
Praktische tips om zelfsabotage te doorbreken
Zelfsabotage doorbreken begint met bewustwording. Hieronder een aantal praktische tips om je te helpen deze patronen te doorbreken:
1. Word je bewust van je gedachten
Vaak zijn het negatieve overtuigingen die ons tegenhouden. Probeer op te schrijven wat je precies denkt als je merkt dat je een taak vermijdt of uitstelt. Waarom denk je dat je het niet kunt? Door dit helder te krijgen, kun je die gedachten stap voor stap uitdagen.
2. Stel realistische doelen
Eén van de grootste oorzaken van zelfsabotage is het stellen van te hoge of onduidelijke doelen. Deel grote taken op in kleine, haalbare stappen. Dat maakt het veel minder overweldigend en geeft je sneller het gevoel dat je vooruitkomt.
3. Vier je successen, hoe klein ook
We zijn vaak zo gefocust op wat er nog beter kan, dat we vergeten te kijken naar wat al goed gaat. Door je successen, hoe klein ook, te erkennen, krijg je meer zelfvertrouwen en blijf je gemotiveerd.
4. Laat perfectionisme los
Niet alles hoeft perfect te zijn. Goed genoeg is vaak écht goed genoeg. Door niet langer te streven naar perfectie, voorkom je dat je dingen eindeloos uitstelt en creëer je ruimte om te blijven bewegen en groeien.
5. Zoek steun
Praat over je struggles met een collega, vriend of mentor. Het kan enorm helpen om een vertrouwenspersoon te hebben die je motiveert en je helpt om je patronen te doorbreken. Soms is even een spiegel voorgehouden krijgen precies wat je nodig hebt.
Het doorbreken van zelfsabotage is een proces dat tijd en geduld vraagt, maar door bewust te worden van je gedrag en actief te werken aan verandering, kun je de controle over je eigen groei en succes terugpakken. Zo haal je niet alleen meer voldoening uit je werk, maar ook uit jezelf.